Οι ρίζες της ρώσικης γλώσσας χάνονται στα αρχαία χρόνια. Περίπου την 2η -1η χιλιετία π.Χ. από την ομάδα συγγενικών διαλέκτων της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας αποσπάται η πρωτοσλαβική γλώσσα (ονομαζόμενη αργότερα, στο επόμενο στάδιο - περίπου από τον 1ο-7ο μ.Χ. αιώνα - προσλαβική).

Στις αρχές της 1ης χιλιετίας οι Προσλαβικές φυλές καταλαμβάνουν μια τεράστια έκταση

- από τον μέσο ρου του Δνείπερου στην Ανατολή έως τις πηγές του ποταμού Βιστούλα στη Δύση, νοτίως από τον ποταμό Πρίπιατ προς στον Βορρά και τις περιοχές των δάσο-στεπών στο Νότο. Στο πρώτο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ τα εδάφη των προσλάβων επεκτάθηκαν απότομα. Τον 6-ο και τον 7-ο μ.Χ. αιώνα κύματα σλάβων μεταναστών φτάνουν και απλώνονται στο μεγαλύτερο μέρος της Βαλκανικής χερσονήσου, καταλαμβάνοντας και εδάφη της σημερινής Ελλάδας, ακόμα και το νότιο τμήμα της - την Πελοπόννησο. Επομένως, αυτή την περίοδο οι Σλάβοι ήδη κατοικούν στα εδάφη από την Αδριατική θάλασσα στη Νότια-Δυτική πλευρά έως τις πηγές του ποταμού Δνείπερου και τη λίμνη Ιλμέν στα Βόρειο-Ανατολικά σύνορα. Αυτή την περίοδο η Προσλαβική εθνογλωσσική ενότητα διασπάται. Σχηματίζονται τρεις εθνικές συγγενικές ομάδες: η ανατολική (παλαιορωσική εθνότητα), η δυτική (βάσει της οποίας διαμορφώθηκαν οι εξής εθνότητες: οι Πολωνοί, Τσέχοι, Σλοβάκοι, Λουζιτσάνοι, Πομόροι) και η νότια (οι αντιπρόσωποι της οποίας είναι οι Βούλγαροι, οι Σέρβο-Κροάτες, οι Σλοβένοι, οι Σλαβομακεδόνες).

Η ιστορία της ρωσικής γλώσσας διαιρείται στις εξής περιόδους:

• αρχαία ρωσική από τον 7-ο έως και τον 14-ο αιώνα, περίοδο κατά την οποία η αρχαία ρωσική ήταν η κοινή γλώσσα των ανατολικών σλάβων,
• τη μεγαλορωσική γλώσσα από τον 15-ο έως τον 18-ο αιώνα,
• τη σύγχρονή ρωσική από το 19 αιώνα έως σήμερα.

Τα πρώτα σωζόμενα γραπτά κείμενα της αρχαίας ρωσικής ανάγονται στον 11-ο αιώνα, στην εποχή του κράτους του Κιέβου. Τα σπουδαιότερα κείμενα της αρχαίας ρωσικής είναι "Η διήγηση των παλαιών χρόνων" αρχές του 12ου αιώνα, "Το Έπος της εκστρατείας του Ιγκόρ" 12ος αιώνας.

Ο διαμελισμός του κράτους του Κιέβου σε ανεξάρτητα πριγκιπάτα, η εισβολή τον Τατάρο-Μογγόλων (13ος -14ος αιώνας), οι επιδρομές των πολωνό - λιθουανικών φυλών ήταν οι αιτίες διάσπασης της αρχαίας ρωσικής σε ρωσική, ουκρανική και λευκορωσική.

Η ιστορία της ρώσικης γλώσσας στην εποχή του κράτους της Μόσχας (15ος -17ος αιώνας) είναι αρκετά πολύπλοκη. Οι γλωσσικές ιδιομορφίες των διαλέκτων εξελίσσονται μέσα στον χρόνο. Την περίοδο αυτή ξεχωρίζουν δυο βασικές διαλεκτικές ζώνες -η βόρειο-μεγαλορωσική (περίπου βόρεια από τη γραμμή Πσκοβ-Τβερ-Μόσχα, και νότια του Νίζνι Νόβγκοροντ) και η νότιο-μεγαλορωσική (νότια της προαναφερόμενης γραμμής αυτής και μέχρι τις περιοχές της Λευκορωσίας και Ουκρανίας).

Η γραπτή γλώσσα εμφανίζεται με δύο μορφές: την εκκλησιαστική σλαβική ( τη γλώσσα της Ρώσικης Ορθόδοξης Εκκλησίας) και τη γλώσσα των επιστημονικών συγγραμμάτων και της λογοτεχνίας. Παράλληλα αναπτύσσεται η προφορική γλώσσα σε όλες τις μορφές της προφορικής λαϊκής παράδοσης.

Από το 17 αιώνα αρχίζει η πρώτη καταγραφή των έργων της προφορικής λαϊκής παράδοσης. Η πολυπλοκότητα της γλωσσικής κατάστασης δεν επέτρεπε να δημιουργηθούν ενιαίοι και σταθεροί γλωσσικοί κανόνες, δεν υπήρχε ενιαία ρωσική λογοτεχνική γλώσσα.

Τον 17 το αιώνα αρχίζουν και δημιουργούνται, οι εθνικές σχέσεις, θεμελιώνονται οι βάσεις του ρώσικου έθνους. Τον 18 και στις αρχές του 19 αιώνα τα εκκλησιαστικά κείμενα σταδιακά περνούν σε δεύτερο πλάνο. Με πολύ γρήγορο ρυθμό αναπτύσσεται η επιστημονική, τεχνική, πολεμική, ναυτική, διοικητική ορολογία, ταυτόχρονα η ρώσικη γλώσσα δανίζεται πολλές λέξεις και εκφράσεις από τις δυτικό-ευρωπαϊκές γλώσσες (κυρίως από τη γερμανική και γαλλική).

Η σύγκρουση της υπό διαμορφωσης κοινής ρωσικής με έντονες τις επιρροές από τις δυτικο-ευρωπαϊκές γλώσσες με την εκκλησιαστική σλαβική, και η ανάγκη να υπάρχει μια κοινή λογοτεχνική γλώσσα έδειξαν ότι η δημιουργία ενιαίων εθνικών γλωσσικών κανόνων είναι απαραίτητη. Στην δημιουργία των κανόνων αυτών υπήρχε πολύ σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ διαφόρων γλωσσικών ρευμάτων.

Μεγάλο ρόλο έπαιξε η γλωσσική θεωρία και η πρακτική του Μ. Β. Λομονόσοβ, δημιουργού της πρώτης πλήρους γραμματικής της ρώσικης γλώσσας, ο οποίος πρότεινε να κατανεμηθούν τα διάφορα γλωσσικά μέσα ανάλογα με τον προορισμό των λογοτεχνικών έργων σε υψηλό, μεσαίο και χαμηλό ύφος. ?Ο Μ.Β.Λομονόσοβ, Β.Κ.Τρεντιακόβσκι, Δ.Η. Φονβίζιν, Γ.Ρ.Ντερζάβιν, Α.Ν.Ράντισεβ, Ν.Μ.Καραμζίν και άλλοι ρώσοι συγγραφείς προετοίμασαν το έδαφος για τη μεγάλη αναδιάρθρωση της ρώσικης γλώσσας που έγινε από τον Α.Σ. Πούσκιν.

Η δημιουργική λογοτεχνική ιδιοφυΐα του Πούσκιν τον βοήθησε να συνθέσει ένα ενιαίο σύστημα, αποτελούμενο από διαφορετικά στοιχεία - τη ρώσικη λαϊκή, την εκκλησιαστική σλαβική, ενώ το θεμέλιο για τη συνένωση αυτή ήταν η προφορική λαϊκή γλώσσα. Από τον Πούσκιν αρχίζει η σύγχρονη λογοτεχνική ρώσικη γλώσσα, δημιουργούνται διαφορετικά λειτουργικά γλωσσικά ύφη (λογοτεχνικό, επιστημονικό, δημοσιογραφικό) Στην ανάπτυξη της ρώσικης λογοτεχνικής γλώσσας μεγάλο ρόλο έπαιξαν οι συγγραφείς του 19ου-20ου αιώνα (Α.Γκριμπογέντοβ, Μ.Λέρμοντοβ, Ν. Γκόγκολ, Ι. Τουργκένιεβ, Φ. Ντοστογιέβσκι, Λ. Τολστόι, Μ. Γκόρκι, Α. Τσέχοβ και άλλοι).

Στις αρχές του 20-ου αιώνα η σύγχρονη ρώσικη γλώσσα καθώς και τα διάφορα λειτουργικά ύφη σημαντικά επηρεάστηκαν από τη Ρωσική Οκτωβριανή επανάσταση (αλλαγές στην ορθογραφία, εμπλουτισμός των ειδικών λεξιλογίων στους διάφορους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και της τέχνης).

Σήμερα και ιδίως μετά την περίοδο των πολιτικών κατακλυσμιαίων αλλαγών των τελευταίων δύο δεκαετιών, η ρωσική γλώσσα, αφομιώνοντας ετερόκλητα στοιχεία, όπως πολλά δάνεια, κυρίως από την αγγλική και λέξεις και εκφράσεις από τον 19-ο αιώνα που είχαν περιπέσει σε λήθη, συνεχίζει να εξελίσσεται με νέα δυναμική.

Первоисточник: http://www.bsos.uom.gr/index.php?tab=5&lang=1&menu=2#up